Yusuf Akçura veya Kazanlı Yusuf Akçura (Tatarca: Yosıf Aqçura; 2 Aralık 1876 Ulyanovsk, Simbir – 11 Mart 1935, İstanbul), Türkçülük akımının önde gelen temsilcilerinden olan Tatar asıllı Türk yazar ve siyasetçi.

İttihat ve Terakki Partisi’ne girmedi.

Türk Derneği, Türk Yurdu Dergisi, Türk Ocağı kurucularındandır.

Türk Derneği (Mecmuası): 25 Aralık 1908 (Yusuf Akçura öncülüğünde.) Sırf ilimle meşgul olacak bu cemiyete Türk ve Müslüman olmayanlarda girebiliyorlardı. Türk Derneği ilk Türkçü Cemiyettir.

Akçura, Türk Tarih Kurumu’nun kurucu üyelerinden ve Başkanı’dır. TBMM’de 2., 3. ve 4. dönem İstanbul milletvekili, 5. dönemde 1935’te Kars milletvekili olarak mecliste yer almıştır. 1904 yılında Mısır’da “Türk” adlı gazetede yayımladığı Üç Tarzı Siyaset adlı makalesi Türkçülük akımının manifestosu kabul edilir ve Türk siyasi hayatında meşhur olmasına sebep olmuştur.

Üç Tarzı Siyaset’te üç ana düşünce; Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük.

Türkçü fikirleri, Sovyetler Birliği’nin çökmesi ve Orta Asya’daki Türk Devletleri’nin bağımsızlıklarına kavuşmalarıyla yeniden güncellik kazandı.

Türkçü düşünce tarihindeki yeri, çağdaşı olan Ziya Gökalp’in gölgesinde kaldı. Fakat Mustafa Kemal Atatürk’ün çalışma arkadaşı olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin kültürel yapısının oluşmasında katkıları oldu.

Eniştesi İsmail Bey Gaspıralı’dır.

-Akçuraoğlu Yusuf, tatil aylarını akrabalarının oturduğu Kazan, Simbir şehir ve köylerinde geçirirdi. Yol üzerindeki Kırım’ın Bahçesarayı’na uğrayarak eniştesi İsmail Gaspirinski’yi ziyaretle ondan feyz alıyordu. (Kaynak: Türkçülüğün Tarihi Kitabı Yusuf Akçura Sayfa: 180)-